UYANIN YETKİLİLER !… TARİH YOK OLUYOR, GÖRMÜYOR MUSUNUZ?
Sivrihisar’da çarşı içinde Hafizuddin kızı Safiyetullah Vakfiyesi tarafından 608 yıl önce yapılan Tarihi Kumacık Hamamı yıkılmak üzere. Bu konuda yazılı ve internet basınında onlarca haber çıkmasına karşılık yetkililerin (!) duyarsızlığı devam etmektedir. Facebook hesabımı dikkatli takip edenler benim geçen yıl bununla ilgili bir uyarı metni paylaştığımı hatırlayacaklardır. Ancak bu konuda çıkan onca haberin bir tesiri olmadığı gibi bu fakirin iletisi de kimsenin kulağına gitmedi.
Tarihe not düşmek adına BİR DEFA DAHA bu konuda görüşlerimi paylaşmak ve ilgili/ilgisiz herkesi –en başta da Sivrihisar’da yaşayan değerli hemşerilerimi- duyarlı olmaya ve aksiyonda bulunmaya davet etmek istedim.
Bu bina uzun yıllar Vakıf malı iken sonradan özel şahısların mülkine geçmiştir. Bu gün yaşanan sıkıntıların kaynağı da budur. Uzun yıllardır rantabl olmadığı için hamam olarak işletilmeyen bu bina kaderine terk edilmiş durumdadır. Mülk hissedarları sayıca çok olunca tek tek varislerin hiç biri binanın tamiri için kaynak ayırmamakta/ ayırmak istememektedir. Bu noktada soru şudur: Altı yüz yıllık bir tarihi yapı bu konuda asla bir şey yapmayacak olan varislerin keyfine mi bırakılmalıdır?
Bu konuda sanırım 2010 yılında Dayım Orhan Keskin’in dilekçesi ile Kültür Bakanlığına müracaat etmiştim. Bakanlıkta buranın restorasyonundan Eskişehir Valiliğinin sorumlu olduğunu belirtmişlerdi. Hatta sistemden Valiliğin hesaplarına girerek ‘şu an itibarıyla hesaplarında 10 milyon para var. İstimlakı ve restorasyonu yapabilirler’ dediler. Bakanlıkta sadece bunu yapmadılar, Valiliğe buranın restorasyonunun yapılması gereği ile ilgili bir talimat içeren birde yazı gönderdiler.
Orhan Keskin büyüğümüz bu yazıyı da ekleyerek Eskişehir Valiliği’ne bir kez daha yazılı olarak başvurdu. Valiliğin 30.11.2011 tarihli iletiye eklediğim yazısı bana göre tam baştan savma yazısıydı. Biz Valiliğe ‘Taşınmaz Kültür Varlıkları Katkı Payındaki paradan burayı onarmalıyız’ derken Valilik mealen ‘O para Türk Dünyası Kültür Başkenti projesinde işimize lazım. O sebeple buraya harcayamayız’ diyordu. BİNGO!… Altı yüz yıllık bir eserin onarımını istemek ‘kültür’ varlıklarımızla alakalı bir talep değildi. O yüzden de reddedilemeye müstehaktı… ‘Türk Dünyası Kültür Başkenti Alışveriş Şeniliği (???)’ gibi tam da Türk kültür varlığı ile ilgili bir harcama kalemi varken hamam restorasyonu neyimize gerekti… Onu da orada yıkanıp paklananlar düşünsünlerdi…
Sonrasında yılmadık ve Sayın Valimize iki defa canlı olarak hamamın durumunu gösterdik (bir seferinde ben de vardım). Bahane olarak hissedarların sayısının çokluğu öne sürüldü. Beyler ve Bayanlar, Yüksek Hızlı Tren gibi kilometrelerce uzunluğundaki bir projede binlerce vatandaşın mülkü bir çırpıda nasıl istimlâk edildi? Hiç düşündünüz mü?
Hâlbuki bu iş hiç de öyle zor değildir. Kamu değeri tayin eder, mülkü istimlâk eder ve parayı bir bankaya yatırır. Mülkte hissesi olanlar tapuları ile bankaya giderler ve o toplam istimlâk bedelinden herkese hissesi nispetinde ödeme yapar. Bedeli düşük gören olursa dava açar, mahkeme durumu gözden geçirir. Durum budur…
Esas mesele hissedar sayısı falan değildir. Hepimizde ölü toprağı serpilmiş hal vardır. Halbuki Eskişehir’de Tarihi eserler konuşulacaksa yüz eserin doksanının Sivrihisar’da olduğunu; bu noktada Sivrihisar demenin Eskişehir demek olduğunu hepimiz atlamaktayız. Bu eseri gereksiz bulanlar için şunu söyleyebilirim: Mesele yıkanılacak bir mekanın onarımı değildir. Bugün böyle bir ihtiyaç yoktur aslında. Ancak bu bina restore edilip -pek çok yerde örnekleri olduğu gibi- başka bir maksatla (mesela müze olarak) kullanılabilir. Binanın köşesinin 5 ay önceki ve şimdiki hallerini iletiye ekledim. Bu gidişle ortada üzerinde konuşulacak bir yapı kalmayacaktır. Kına bayramdan sonra gelirse artık başa yakılmaz…
BU NOKTADA HERKESİ BİR KEZ DAHA DUYARLI OLMAYA DAVET EDİYORUM…
SİVRİHİSAR’DA İKAMET EDEN HEMŞERİLERİM….Bu davanın esas muhatabı siz olmalısınız. Her gün önünden geçtiğiniz bir yapı siz hiç rahatsız etmiyor mu? Neden ilgililerden hesap sormuyor, onları sıkıştırmıyor, bu konuda farkındalık yaratacak bir şeyler yapmıyor sunuz?
SAYIN VALİMİZ… Lütfen!, mevzuyu biliyorsunuz ve canlı canlı defalarca gördünüz. Yapacak hiçbir şeyin olmadığını düşünüyorsanız size Avukat Petrocelli dizisindeki meşhur hitabı hatırlatmak isterim: ‘Başka sorum yok sayın Hakim’..
KIYMETLİ MİLLETVEKİLLERİMİZ… Hepiniz yeni bir seçimden çıktınız. Her birinizi can-ı yürekten kutlar, başarılar dilerim. Lütfen bu işe bir el atın. Bizim gibi sıradan vatandaşların gücü kısıtlıdır. Biz rica ederiz, bağırırız o kadar… Ancak siz yürütme organının temsilcileriniz. Sizin takip ettiğiniz gayet yasal ve kamu menfaatini ilgilendiren böylesi bir konuda çözüm bulunmaması imkansızdır.
SAYIN BELEDİYE BAŞKANIMIZ… Biliyorum pek çok işi yürütmeye çalışıyorsunuz. Ama bilesiniz bu bina önceliklidir. Bunun gibi onarım bekleyen diğer tarihi eserlerimiz de böyledir. Bunlar bir kez yıkıldımı bunları yerine koyamazsınız.
Ve aslında Sivrihisar’dan tarihi eserleri çektiğinizde geriye pek de fazla bir şey kalmaz. Belediye binasında kafanızı çıkardığınızda 10 metre altınızdaki bu manzara sizi de rahatsız etmiyorsa size de aynı şeyi söyleyeceğim: ‘Başka sorum yok sayın hakim…’
Mustafa Kemal Biçerli
DİLEKÇE CEVABI YAZISI
Eskişehir İli, Sivrihisar İlçesi, Cumhuriyet Mahallesinde, 410 ada, 10 nolu parselde kayıtlı 434,00m2 yüzölçümlü Kumacık Hamamı ile Kılıç Mahallesinde, 164 ada, 25…29 ve 37 nolu parsellerde kayıtlı Yeni Hamamın, Eskişehir Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun 31.01.2003 tarih ve 2276 sayılı Kurul Kararı ile 1. Grup korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edilmiştir. İlgi yazınız ile Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Payından idaremizce kamulaştırma talebinin değerlendirilmesi istenmiştir.
2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı bütçesini oluşturan kalemlerden birinin de idaremizde biriken Taşınmaz Kültür Varlıklarının Konulmasına Ait Kültür Payları olması sebebiyle ilgi yazıda yer alan talebin değerlendirilme imkanı bulunamamıştır.
Yorum Yaz