– Sivrihisar’ın Düşman İşgalinden Kurtuluşu, Beşinci Kafkas Fırkası ve Sivrihisar’ın İstiklal Savaşında Yaptığı Fedakarlıklar –
Sakarya savaşı bütün şiddetiyle sürüyor. Yunan ordusu, yedi düvelin desteği ile savaşı kazanıp, Ankara’da kurulan millet meclisini yıkmak çabasında…
Mecliste karamsarlık havası esiyor. Millet meclisini Kayseri’ye nakletmek üzere hazırlıklar yapılıyor. Meclisteki milletvekillerinin bir kısmı nakle karşı çıkarak bir bildiri yayınlayıp meclisi terk etmeyeceklerini ve Mustafa Kemal Paşanın ordunun başına geçmesini istiyorlar. Mustafa Kemal Paşa tam yetki ile ordunun başına geçiyor.
Sakarya savaşındaki endişe verici durum üzerine; Erzurum’da bulunan kolordunun komutanı Kazım Karabekir Paşa, emrindeki beşinci Kafkas fırkasını, Sakarya cephesine gönderiyor. Beşinci Kafkas fırkasıyla (tümen) takviyeli TÜRK Ordusu, sekiz saatlik bir çarpışma sonunda, yunan ordusu, bozguna uğrayıp, yeni bir cephe oluşturmak üzere Eskişehir ve Afyon’a çekiliyor. Bu çekilme sonunda Sivrihisar’a ilk giren birlik, beşinci Kafkas fırkasıdır. Bu fırka kasabanın girişinde coşku ile karşılanıyor. Dadaylı Kurmay Albay Halit beyin (Akmansü) komutasındaki fırka, ermeni evlerine yerleştiriliyor. Bu andan itibaren geçen durumu; savaşa katılan bir yedek subayın hatıra defterinden okuyalım.
“Zahmetli bir yolculuktan sonra Sivrihisar’a girdik. Kaza halkı fırkamızı tezahüratla karşıladılar. Büyük taarruza kadar burada eğitim yaptık. Bu zaman zarfında Sivrihisar halkından gördüğümüz yardım ve muavenet takdire şayandı.”
Sivrihisar halkı bu muavenet ve desteği, Müdafa-i Hukuk Cemiyetini ilk kuran ilçe olarak da göstermiş, ordumuza maddi ve manevi her türlü desteği yapmış, ordumuza bir de uçak alıp hediye etmiştir. Sivrihisar halkının bu fedakarlıkları sadece Atatürk tarafından değerlendirilip, taltif edilmiştir. Daha sonraları bu fedakarlıklar göz-ardı edilmiş, Sivrihisar kendi kaderine terk edilmiştir. Düşman kaçarken 124 pare köyün yarısına yakınını yakmış, ancak Sivrihisar’ın içine girme fırsatı bulamamış, sadece şehrin kıyısında bulunan askerlik şubesini ve mezbahayı yakmıştır.
Sivrihisar’ın düşman işgalinden kurtuluşunu kutlarken, İstiklal Savaşını, Anadolu’ya geçip “Ya İstiklal Ya Ölüm” parolasıyla başlatma kararı alan ve ilk beşler diye tarihimize Geçen; Mustafa Kemal Paşa, Kazım Karabekir Paşa, Ali Fuat Paşa, Refet Paşa, Rauf Orbay ve bunların Anadolu’ya geçmesini sağlayan Mareşal Fevzi Çakmak Paşayı, savaşa katılan tüm kumandan ve erlerimizi rahmet ve minnetle anıyor, Vatanımızın bölünmez bütünlüğü uğruna Şehit olan Subay, Polis ve Mehmetçiklerimize Cenab-ı Allah’tan rahmet niyaz ediyorum, mekanları Cennet olsun.
(1) “Düşman Ankara’ya gelir, bizde asker evlatlarımızla saf safa dövüşürüz. Cenkleşe, cenkleşe bu meclis kapısında ölürüz. Burada hepimiz naaşlarımıza basarak bayrağı indirir, sonra da hakimiyet milletindir şeref sözünü yerinden indirirler, bu sonu gözlerimizle göremeyiz. Ruhumuz elem duyarken, vazifelerimizi son’a kadar yapmış olarak, huzuru Rabbül-alemine çıkarız. Ama inanın ki, düşman inbizama (hezimete) uğrayacak, Sakarya’dan yüz geri dönecektir. Çünkü bu büyük millet, Necip millet, Cenab-ı Hakkın samadanı ve masumiyeti, Peygamberimizin şefaati mahfuziyetindedir”
(2) Beşinci Kafkas Fırkası (tümen) Kazım Karabekir Paşanın yetiştirdiği Rus ve Ermenileri Kars’tan öte atan birlik olup, Sakarya savaşının kazanılmasında önemli rol üslenmiş, Sivrihisar’da savaş hazırlıkları yaparak Büyük Taarruza katılmış, Yunan Başkomutanı Trikopis’i maiyetiyle birlikte esir almış kahraman bir birliktir.
***
Ahmet Bican Atmaca
Yorum Yaz