– 20 Eylül Sivrihisar’ın işgali ve Kurtuluşun Safahatı –
Sivrihisar’ın düşman işgalinden kurtuluşunun 96. yıldönümünü kutluyoruz. Ordumuzun Sakarya gerisine çekilmesi nedeniyle Yunan ordusu; 17 Ağustos 1921 tarihine rastlayan Kurban Bayramının birinci günü Sivrihisar’ı işgal etti. Sivrihisar halkı 35 günlük işgal esnasında; eza ve şenaatin her türlüsünü yaşadı. İşgali müteakip Yunan ordusu karargâhını Sivrihisar’a yerleştirmiştir. Bir hafta sonra 40-50 kişilik TÜRK Akıncı Birliği Ballıhisar istikametinden gelerek Yunan karargâhını basmış, birçok Yunan askerini öldürüp, Dümrek istikâmetine kaçırmıştır. Baskın efeleri (1) kazadan ayrılırken halkı Ulu Cami’nin önünde toplayıp öldürdükleri yunan askerlerinin leşlerini kaldırıp, kaybedin diyerek ayrılıyorlar. Halk yunan geberiklerini kanlık dereye ve softa tepesinin altındaki yerlere gömüp kaybediyorlar.
Baskın efeleri gittikten sonra ilçeye dönen karargâh birlikleri öfke içinde Kemâl Çet (M. Kemâl Paşa) buradan çıktı diyerek kazayı topa tutmak üzereyken; Belediye Başkan Vekili Hekimin Osman, efelerin baskınında kendisine sığınan ermeni asıllı doktoru yanına alıp, karargâh kumandanına; Efelerin Sivrihisar’ın içinden çıkmadığına ikna etmeleri üzerine, ilçeyi topa tutmaktan vazgeçmiştir…
Yunan ordusu, Sakarya savaşında ordumuzdan yediği darbeden sonra, Eskişehir istikâmetine kaçarken; mağlubiyetin acısını 124 pare köyümüzün tamamına yakınını yakmış, yüzlerce insanımızı katletmiş, dünyada emsali görülmedik eza ve şenaat icra etmiştir.
Sivrihisar’ın kurtuluşunda ilçeye ilk giren birlik, Kazım Karabekir Paşanın Erzurum’dan gönderdiği, Rus ve Ermenileri Kars’tan öte atan, Dadaylı Kurmay Albay Halit Bey’in komutasındaki 5. Kafkas Fırkasıdır. “Sakarya Savaşının kazanılmasında önemli rolü olan birlik” (2) Halk bu birliği bando ile karşılamış, sevinç tezahüratı göstermiştir. Bu kahraman savaşçı birlik, Ermeni evlerine yerleştirilmiş, Büyük Taarruzun hazırlıkları burada yapılmış, Sivrihisar halkı gereken müzahereti göstermiş, bağrına basmıştır… Yunan ordusu kaçarken, TÜRK Süvarilerinin yetişmesi üzerine kazayı yakma fırsatı bulamamış sadece şehrin güneyinde bulunan askerlik şubesi ile mezbahayı yakmıştır.
Sivrihisar’ın düşman işgalinden kurtuluş gününü kutlarken; İstiklâl mücadelesini başlatan ilk beşler “M. Kemal Paşa, Kâzım Karabekir Paşa, Ali Fuat Paşa, Rafet Paşa, Rauf Orbay” ve silah arkadaşlarını, Şehitlerimizi, vatanımızın bölünmez bütünlüğü uğruna Şehit olan tüm vatan evlatlarımızı rahmet ve minnetle anıyor, Cenab-ı Allah’tan, milletimizi harici ve dahili düşmanlardan korumasını niyaz ediyorum.
Ahmet Bican ATMACA
Sivrihisar Şehitliğinde yatan kişi Aydın Efelerindendir. Çok sayıda Yunanlıyı öldürmüş, bamatlık kulübesinin mazgalından isabet eden kurşunla Şehit olmuştur.
Dadaylı Kurmay Albay Halit Bey’in Komutasındaki 5. Kafkas Fırkası, büyük taarruzda da önemli görev yapmış, yunan komutanı Trikopis 7 maiyetiyle birlikte esir almıştır.
Yorum Yaz