SİVRİHİSAR’DA AHİLİK
-AHİLİK TEŞKİLATI : Ahi birlikleri mesleki ve ahlaki kuruluştur. Ahi birliklerinin içerisinde Kadılar ve Müderrislerde bulunuyorlardı. Amacı İnsanların dünya ve ahrette huzur içerisinde olmalarını ağlamaktır. Şehirlerde ve kırsalda ekonomiyi yönlendiren en önemli güçtür. Meslek dallarına (Esnaf ve Sanatkar) göre bir teşkilatlanma biçimidir. Gayesi haksız kazanç sağlamayı önlemektir. Her sanat dalının bir pir’i olmakla birlikte Mesleğin büyüne de “ BABA” lafzı Ahi Büyüklerine verilen sıfattır. Halifesi de “EVRAN” sıfatıyla anılırdı. Ahilikte bütün sanatkarların piri vardı ve herkes bu pirine hürmetle bağlıydı. Meslek Pirleri genelde o mesleği icra etmiş Peygamberler ve ulu kişilerden seçiliyordu. Örn: “Yemen-ül ekber “Yemecilerin, İdris a.s. “Terzilerin”, “Musa a.s. “ Marangozların, “Selman-ı Farisi” Berberlerin piri idi. Zaviyeler Ahiler tarafından yönetilmekte ve Ahi Teşkilatlarının tasarrufun da vakıf ve mülkler bulunmaktaydı.
– SİVRİHİSAR MERKEZİNDE BULUNAN AHİLER :
*AHİ BABA (ALİ DEDE) Horasan Erenlerindendir. Gedik Mahallesi ila Yenice Mahalle Uzun Sokak başlangıcı üzerinde türbesi mevcuttur.
*AHİ SULTAN BEY : Tabakhanenin altında Acıca mevkii Selçuklu mezarlığı denilen yerde kitabesi bulunmuştur.
*AHİ ASIL BEY : [1360] yılında yaşadığıdır.
*AHİ MUSTAFA :
*AHİ ÖMER : Şehit edilmiştir. Hoca Ahmet oğlu mezarı Karacalar Mahallesi Yeşil İmam denilen türbe
*AHİ NAHŞİ : Şehit edilmiştir. Karacalar Mahallesi Yeşil İmam denilen türbe içersindedir. *AHİ PAŞA : [782/1380]Mezarı Mavıkadın Çeşmesi yanındaki mezarlıktadır. Hükumet Konağı avlusundaki (eski) küçük hamamı yaptırmıştır. Hamamın yeri Şimdiki Hükumet Konağı içerisinde kalmıştır. (784/1382) oğlu Ahi Yeki ile birlikte Şehit edilmiştir.
*AHİ YEKİ : (Ahi Paşa oğlu) [Ö.784/1382] Şehit olduğudur.
*AHİ RÜSTEM : [Ö.790/1388] Kumacık Hamamı karşısında türbesinin olduğudur. Ayrıca zaviyesinin olduğu.
*AHİ ALİ : [790/1388]
* AHİ HOCA BABA : Zaviyesi mevcuttur.
*AHİ NASUH :
*AHİ MEZİT BİN BEYAZID : [792/1389] Kurşunlu Mahallesinde Murtaza’nın Hacı Ali’nin evinin Kumluyol tarafındaki duvarında kabri bulunmaktadır.
*AHİ ORTA :
*AHİ HACI İBRAHİM : (Ö 793/1390 göç yılı) Mezarı Gedik Mahallesi Ali Dede Tekkesi içersindedir.
*AHİ HACI OSMAN :[ H.799/1396] Mezar yeri Postahane binasının arkasındadır. Kendi adına Kurşunlu Camii kıble duvarına bitişik çeşme yaptırmıştır.
*AHİ ALİ BABA : [840/1436 Göç senesinde] Mezarı Sivrihisar’ın Saat kulesinin doğu kısmında Sobacı oğlu Baha efendinin kapısı önündedir.” Ali Evliya” olarak bilinir.
*AHİ FAHREDDİN : I. Murat döneminde 1465 de yaşadığıdır. Adına Zaviyesi ve mahalle kurulmuştur.
*AHİ MEHMET :
*AHİ ŞERAFETTİN :
*AHİ HASAN : (1465)
*AHİ ÖZBEYİN : (Hasan Oğlu) Şehit edilmiştir.
*AHİ MEZİT BİN BEYAZİD :
AHİ AHMET : (Mahmut oğlu)
*AHİ HOŞKADEM : Hoşkadem Camiini yaptıran
*AHİ İSMAİL (Feşa Oğlu) : [980/1572] Mezarı Hazinedar Camii avlusunda kitabesi mevcuttur.
*AHİ FETTAH : Ahiler Köyünü Kurduğudur.
*AHİ ABDURRAHİM (Odabaşı) Ali Efendi oğludur.
*AHİ FETHULLAH : Mezarı Kumacık Hamamı yanında idi. Kendi adına Mahalle kurulmuştur.
*AHİ ALİ BABA : Seydi Hamamın kuzeyin de özel bir işyerinin yanında mezarı vardır. *AHİ ŞEYH BABA YUSUF : Kurşunlu Camiii inşa etmiştir. Mezarı İstanbul Eyüp Sultanda (Hz. Halid Camii) dış avlusundadır.
*AHİ ŞEYH HAMDİ BABA : (Veli Şeyh Hamidullah) diye anılır. Şeyh Baba Yusuf’un oğlu Mezarı Kurşunlu Camii avlusundadır.
-SİVRİHİSAR MAHALLE (KÖYLERİNDE)
AHİLER : *AHİ ALİ BABA : Kabri Babadat Köyü
* AHİ İBRAHİM IŞIK : Kabri Dinek Köyü
*AHİ ÇOMAK : Kabri Mülk Köyü
* AHİ DOĞAN : Kabri Mülk Köyü
*AHİ SEYDİ İBRAHİM : Kabri İbikseydi Köyü
*AHİ EVRAN : Kabri Geçek Köyünde
*AHİ HACI İBRAHİM : Kabri Ayvalı Köyü
*AHİ AYDIN : Kabri Kavuncu Köyü
* AHİ SALİH : Kabri Yazır Köyü
*AHİ BABA : Kabri Mülk Köyü
*AHİ MUSA BABA : Kabri Dumluca Köyü
*AHİ HİMMET BABA : Kabri Acı Yaylasında
*AHİ HASAN BABA : Kabri Sarıkavak Köyü
*AHİ ŞEYH ALİ BABA : Kabri Tekören Köyü
*AHİŞEYH ALİ BABA : Kabri Kızılcaören Köyü
*AHİ ALİ BABA : Kabri İmikler Köyü
*AHİ MECİT BABA : Kabri Gecek Köyü
*AHİ YAHŞİ BABA : Kabri Gecek Köyü
*AHİ TUĞRUL BABA : Kabri Bedil Köyü
Sivrihisar Ahiliğin Merkezidir. 23-29 MAYIS 2016 da Ahilik Haftası olarak kutlanan bu günler. İlerideki yıllarda İlçemizin zengin kültürü içersinde değerlendirilerek geleneksel olarak İlçemizde ayrıca kutlamalıdır.
***
Derleyen : Niyazi Koca
Kaynaklar:
1- TAHSİN ÖZALP – SİVRİHİSAR TARİHİ
2- AHMET ATMACA – SİVRİHİSAR’DA YETİŞEN ÜNLÜLER VE MENKIBELERİ
3- ORHAN KESKİN – BÜTÜN YÖNLERİYLE SİVRİHİSAR
Yorum Yaz