18- DİNEK KÖY & MAHALLESİ
Eskişehir ili Sivrihisar ilçesine bağlıdır.
Tarihçe: Köy bu adı civar köylerden kasabaya giden insanlar gece bu köyde konakladıkları için almıştır. Bu köyün camii Topaloğlu delaletiyle 1265 göç yılında yaptırılmıştır. Büyük bir musallası vardır. Eski kayıtlarda Dinek köyü yoktur. Düyük diye bir köy varsa burası mıdır? bilinmediği, bu köy halkının Mihallıçcığın Dinek köyünden geldiği söylenir. Köy içinde İbrahim Işık türbesi var. Bu köy Hasan ve İhsan Biçerlinin büyük dedeleri tarafından kurulmuştur. Bu zat Ahilerdendir. Müftü Hasan efendinin bu türbede yazısı için Son araştırmalarda eski kayıtlarda Dinkci veya Dirik diye bir köy bulunmuşsa da burasının olup olmadığı bilinememiştir. Müftü Hasan efendi bu köydendir.
Eskişehir iline 126 km, Sivrihisar ilçesine 26 km uzaklıktadır.
Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
2009 – Nizamettin AYHANER
2009 – Ahmet DURGUT (MERHUM)
2004 – Süleyman AKDENİZ
Altyapı: Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamasının yanı sıra taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi olup kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.
Dinek Mahallesi
DİNEK MAHALLESİ (KÖYÜ) :
KAYNAKLAR : *()[Ankara Salnamesinde (1871-1907)] Sivrihisar’a bağlı DENİN (DENYEK) Köy dür.
*()KARYE-İ DİNEK : SERASKER TIMARI (1486-1521) [HALİME DOĞRU; XV. ve XVI- YY. SİVRİHİSAR NAHİYESİ -S:194]
*() “1261 Yılına kadar Eskişehir Valisi olan Cacaoğlu Nureddin Bey Eskişehir de yaptıdığı Cami için 1272 Kırşehirde düzenlediği vakfiyesinde bazı mülk ve çiftliklerini vakıf haline getirdiğini belirtmiştir. Arapça ve Moğolca hazılanan vakfiyeye göre Sivrihisar ın Dinekli, Sarıkavak, köyleri ile Kaymazda İlyas, Ebi Nemre, Emir İlyas ve Sevindik mülklerinin geliri Eskişehir deki Camiye vakfedilmiştir.” [HALİME DOĞRU;SİVRİHİSAR NAHİYESİ S:9]
*()”Dinek Köyünde bulunan mescid muhtemelen Fatih zamanında yaptırılmıştır. Fatih’in verdiği icazetle Mevlana Şemseddin imamlık ve hatiplik görevi ile tayin edilmiştir. Kanuni devrinde İbrahim Fakih her iki görevide sürdürüyordu.” [ HALİME DOĞRU ; SİVRİHİSAR NAHİYESİ S:103]
*() “Dinek köyü : Bu köyün camii Topoğlu delaleti ile 1265 göç yılında yaptırılmıştır. Büyük bir musallası vardır. Eski kayıtlarda Dinek köyü yoktur. Düyük diye bir köy varsa da burasımıdır. Bilinemediği, köy halkının Mihallıçcığın Dinek köyünden geldiği söylenir. Köy içersinde İbrahim Işık türbesi vardır. Bu zat Ahilerdendir. Müfte Hasan efendinin bu türbede yazısı için (Müftü Hasan efendi bahsine bakıla ) son araştırmalarda eski kayıtlarda Dinkci veya Dink diye bir köy bulunmuşsada burasının olup olmadığı bilinememiştir. Müftü Hasan efendi bu köydendir. “[Tahsin Özalp Sivrihisar tarihi S. 18-19]
*() ” Eski kayıtlarda Karabaşlı mahallesi yoktur. Bunların Dinek köyünden gelmeleri muhtemeldir. Dinek köyünde karabaşlı mahallesi olduğu 200 sene evvel yazılan el yazısından öğrenilmiştir.” [ Tahsin Özalp Sivrihisar tarihi S. 11-12] .(Dinek Köyünde “Karabaşlı mevkii vardır.)
*() “AHİ İBRAHİM IŞIK : Sivrihisar’a bağlı Dinek Mahallesi (Köyü)nde köyünde türbesi vardır. “[T. Özalp S. 18]
*()” Karacaören köyü: Karacaören aşireti oturtulmuştur. Türk aşiretidir. Türkiyede bu adla 150-200 kadar köy olduğu gibi nahiyeleride vardır. Burada Dinek deki İbrahim Kardaş ın Şeyhi olan Elvan Çelebi ayrıca Nurettin Şeyhin kabirleri mevcutur. Bilgin ve Cömert olan Şükrü hoca buralıdır.” [ Kaynak: Tahsin Özalp Sivrihisar Tarihi S. 21-22]
*() “Müftü Hasan efendi: Bu zat Sivrihisar’lı olup. Konyada ve sair yerlerde tahsil etmiştir. 1279 tarihli yazıcı zade Hüseyin Beyin Soga bey vakfiyesindeki şahittir. Köprülü zade Fuat beyin Bursalı Tahir beyden naklen bu zatın Mecmuai Maarif adlı na tamam bir eseri olduğundan bahis ediliyorsada çok araştırmalara rağmen bulunamamıştır. Bu zatın şair olduğu Dinek Köyündeki İbrahim Kardaşın türbesi duvarına yazdığı (İki cihanda tasarruf eder ruhu veli. Deme bir mürdedir bundan nice ihsan ola. Ruhu şimşiri hudattır ten gılaf olmuş ana. Dahı ala kar eder tığ kim uryan ola.)”[ Tahsin Özalp Sivrihisar Tarihi S.44-145]
*() “Müftü Hasan Efendi : Sivrihisar Şeyh Ziyaeddin Medresesin’de müderrislik yapmıştır. Müftü Hasan Efendi ve Sofu Mehmet Hoca’nın AHMED HÜSAMEDDİN (RUKKALİ) : ( D: 1847- Ö: 1925 ) Efendi nin halifesi olduğu söylenir. Mevla cümlesine rahmet eyleye. “[O.Keskin : Bütün Yönleriyle Sivrihisar .S. 370]
*()AVŞAR VE SALUR BOYU : İçersinde “Dinek Aşireti” vardır.[ Oğuz Boyları]
*() “Dulkadiroğullarına bağlı Bişanlu-Dokuz boyuna bağlı oymaklardan biriside Karaman lu-İ Dinek’tir. Dokuzlu (Bişanlı) Oymağı Osmanlı Arşiv vesikasına göre Avşar Boyuna mensuptur. Araştırmacılar Türklerin yerleştikleri yerlere ken di boylarının isimlerini verdiğini ortaya koymuştur. Bu oymağın kurduğu köyler Dinek adıyla anılır. Bu Köyle beraber Eskişehir- Sivrihisar ve Mihalıççık İlçesine bağlı Mahalle (Köy) , Konya İli Kulu ve Çumra bağlı, Karaman İli Kılbasan Bucağına bağlı yerleşim birimi, Antalya ili Alanya İlçesine bağlı “Dinek” Mahalle Köyleri vardır. “[Kaynak Site :Karamandan Haberiniz olsun]
***DİNEK MAHALLESİ KÖYÜ : DİNEK SÖZCÜK ANLAMLARI : (“Dinlenmek için durulan yer “ AçıkLama ; Kervan ve yol güzergahında olması dolaysıyla bu ismi almış olabileceğidir.)
*Dinek Mahallesi (Köyü) : Eskişehir ili ( 126. Km), Sivrihisar ilçesine (26.km) bağlıdır.
*2019 yılı Nüfus sayımında toplam nüfusu 101 dir.
*Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
*Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
*() Hasanpaşa Tepesi (1525 metre)Dinek köyü “[Orhan Keskin: Bütün Yönleriyle Sivrihisar S.14]
*() Dinek Oynamak (Değnek Aşırmak) : Yerel Türkçedeki anlamı “ Cirit oynamak”tır.
*() Kırıkkale ili Balışeyh İlçesi sınırları içersinde 1744 rakımlı “Dinek” dağı vardır. [Alıntı]
*() “1245 Tarihinde Köyümüze Mihalıççık Dinekten üç hane daha geldiği Kültür Bakanlığı kayıtlarında vardır. Fatih dönemi ‘’Sivrihisar ve Köyleri’’ yazarı Emine Doğru eserinde köyümüzden ve diğer köylerden bahseder. Gelen hanelerinde bugün ‘’Karabudak – Duman –Okatan – Armuttepe’’ soyadını taşıyan sülaleler olduğu rivayet edilmektedir.
*Köyümüzün ismi her ne kadar dinlenmekten geldiği söylense de ‘’ Din-ek’’ dinin yayılması öğretilmesi irşad edilmesi anlamına gelen manayı taşıdığı, Türkiye’nin değişik yörelerinde aynı ismi taşıyan ‘’Dinek’’ ismi o köylerin tarihçeleri ile de uyuşmaktadır.
KÖYÜMÜZDE SÜLALE LAKAP VE SOYADLARI :
· -Amadoğlu Sülalesi (molla hasangil): Durgut – Durgutalp
· -Hacıosmangiller: Ayhan – Ayhaner soyadını taşıyanlar. Bu sülale Ahmetoğullarıyla kuzendir.
· -Efendigiller – Emirler – Masatoğlu: Doğan ve Ertaş soyadını alanlar
· -İbişoğulları: Duman soyadını taşıyorlar
· -Naroğulları: Nar ve Naroğlu soyadını taşıyorlar
· -Hıdıroğulları (Golaklar): Okatan ve Armuttepe soyadını kullanıyor
· -Mülazım Oğulları: Mutlu soyadını taşıyorlar
· -Bedevi – Budunoğulları (ırazgil): Budun, Duru, Kılıç soyadını alanlar.
· -Hacı Mustafalar: Yalçın ve Kaya soyadlılar. Bunlara İsmail çavuşlarda denir.
· -Minnetoğulları: Karabayır soyadını taşıyanlardır. Bu soyadı Sivrihisar’dan köye yerleşip terzilik yaptıkları için -Terzigiller diye anılanlarda kullanmaktadır.
· -Halbaş (Halil Pala): Hasan ustalardan olup Terli soyadını kullananlar.
· -Efe Oğulları: Efe soyadını taşıyanlar.
· -Gavasoğları: Çakır, Çini, İpek, Ulukol ve Şahin soyadını taşıyanlar.
· -Gınagiller (Hatıplar): Sülük, Sülükoğlu, Eser, Erdem soyadını alanlar.
· -Karahasan Oğulları: Mahmut Oğulları ile Karabudak soyadını taşıyan köyün yerleşik en kalabalık kesimidir.
· -Köye sonradan gelip soyadı alanlar: Özkayalar, Şimşekler, Karamanlar. Bu sülaleler köyün yerleşiminden sonra gelen hanelerdir. “ Kaynak Dinek Köyü (Sitesi) Alıntı]
*() “Mihallıçcık Dinek Mahallesi (Köyü) ile Sivrihisar İlçesi Dinek Mahallesi (Köyü) arasındaki bazı Örneğin : “Ogmaç-Gürleyik” gibi mevkii adlarında benzerlik bulunmaktadır.” [Araştırmaya dayalı bilgi]
***NOT : DİNEK MAHALLESİ (KÖYÜ)ne ait :Dağ, Tepe, Mevkii, Dere,Eski Yapılar, Kitabeler, Çeşme, Oynanan oyun isimleri ila Yemek , Dokumacılık, Giyim- kuşamlara verilen Kültürel isimler derlendiği takdirde bölgenin sosyolojik ve Demografik yönleri hakkında daha detaylı bilgi edinilecektir. Saygılarımla
Derleyen : Niyazi Koca
Yorum Yaz