Pazar Sohbetleri
Araştırmacı Necmi Günay ile bir söyleşi gerçekleştirdik: “Sivrihisar, her yönüyle nadide bir yerdir.”
NECMİ GÜNAY ÖZGEÇMİŞ
05.11.1963 yılında Sivrihisar’da (Dünyanın Merkezinde) Yenice Mahallesi, Buğday Sokak No: 1’de, dört çocuklu bir ailenin ikinci çocuğu olarak dünyaya geldi.
İlkokulu Cumhuriyet İlkokulunda, Ortaokulu Sivrihisar Lisesi orta kısmında, Lise eğitimimi ise Sivrihisar Endüstri Meslek Lisesi Motor bölümünde 1982 yılında tamamladı. 32 nci dönem Ordu donatım Teknik Astsubay olarak 1983 yılında Balıkesir’de Askeri eğitim aldıktan sonra yurdun değişik yerlerinde görev yaptım.2007 yılında kendi isteğimle emekli oldum.
Anadolu Üniversitesi, Açık Öğretim Fakültesi İktisadi ve İdareler Bölümü Halkla İlişkiler Programında Ön Lisans, yine Anadolu Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümünde Lisans, Türk Hava Kurumu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde “İşletme” dalında Yüksek Lisans (Master) eğitimini tamamladı.
SİV-DER (Sivrihisar Kültür, Turizm, Sosyal Dayanışma ve Tanıtım Derneği) kurucu üyesi ve yönetim kurulu üyesi, Ankara Sivrihisar Derneği Genel Merkez yönetim kurulu üyesi, Eskişehir Sivrihisar Sosyal Kültür ve Dayanışma Derneği yönetim kurulu üyesi, NAS-DER (Nasrettin Hoca Eğitim, Kültür, Araştırma ve Tanıtım Derneği) üyesi, Eskişehir Kent Konseyi yürütme kurulu üyesi ve Temad (Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği) üyesi olup Kültür Turizm ve Kalkınma Federasyonunun Eskişehir İl Başkanlığı görevini yürütmektedir.
Yazarın 2011’de çıkan “Hayırlı İşler”, 2014’te çıkan “Sivrihisar’ın Gülleri HAKIKLAR”, 2015’te çıkan “SİVRİHİSARCA”, “Şiirlerde Sivrihisar” ve “Sivrihisar Yöresel Kelimeler ve Deyimler Sözlüğü” olmak üzere yayınlanmış 5 eseri bulunmaktadır.
Yerel gazetelerde ve bölgesel internet sitelerinde belirli aralıklarla yazıları çıkmaktadır. Yazıların içeriği ve büyük çoğunluğu “Sivrihisar’ın gelişmesi, marka kent haline gelmesi ve modern bir yüze kavuşması, tarih, kültür ve turizm kenti” olması içindir.
2015 yılı Ekim ayında Sivrihisar’da 1.nci Sivrihisar Sempozyumu kapsamında, Tarihi Ermeni Kilisesinde ve 2015 yılı Aralık ayında Eskişehir’de Atilla ÖZER Karikatürlü Ev de açtığı ”Milli Mücadele de Cumhuriyet’in Tanığı SİVRİHİSAR” isimli sergisini yaklaşık 4000 kişi gezmiştir. Evli iki erkek evlat babasıdır.
Sohbet:
Necmi bey, uzun yıllardan beri Sivrihisar üzerine araştırmalar-incelemeler yapmaktasınız. Bu ilgi ve merak sizde nasıl başladı? Bu tür çalışmaları yapmaktaki amacınız nedir?
Sivrihisar; Eti, Frig, Roma ve Bizans döneminde vilayet merkezi, Selçuklu döneminde uç beyliği, 1845 yılında Osmanlı vilayet merkezi, Cumhuriyet döneminde 1925 yılında Eskişehir’e bağlanan çok önemli bir kültür ve tarih kokan ilçedir. Sivrihisar’la ilgili araştırmalarıma uzun yılların birikimi ve gurbette kalmanın, doğduğu topraklara vefanın ve o topraklarla helalleşmenin bir karşılığı olarak başladım. Çoğu zaman yazdım başlık bulamadım, bazen de başlık attım içini dolduramadım. Bu yazma işinin eğitimini almadığım için belki de cahil cesaretiyle sanal ortamlarda ilçemle ilgili bilgilerimi araştırmalarımı paylaştım. Gelen yorumlarla konular tamamlandıkça bir başka konu seçmeye başladım. Yazdıkça daha geniş kitlelere ulaşıyordum bu ulaşımın sonunda Beypazarı’nda yerel yayın yapan “Gündem” gazetesinde, Polatlı‘da yayın yapan “İstiklal” gazetesinde, Sivrihisar’da yayın yapan “Sivrihisar’ın Sesi” gazetesinde ve Eskişehir’de yayın yapan “Milli İrade” gazetesinde uzun yıllar yazılarımı, makalelerimi okurlarımın beğenisine sundum. Bu güne kadar yaklaşık 230’a yakın yazım çeşitli gazete dergi ve sosyal medyada yayınlandı. Yayınlanmayı bekleyen 300’e yakın yazımı ise an itibarıyla Eskişehir’de yayın yapan internet gazetesi www.haberotesi.com.tr sitesinde paylaşmaktayım.
Bu çalışmaları yapmaktaki amacım; doğup büyüdüğüm, ekmeğini yediğim ve yemeye devam ettiğim, her yeri tarih ve kültür kokan ilçemi yaşanır kent statüsüne kavuşturmaktır. Dünyanın neresinde bir Sivrihisarlı varsa ona ulaşmaktır. Ortak paydamız Sivrihisar’dır. Şan ve şerefle dolu, tarih kokan, bağrından birçok değerleri çıkaran, medeniyetin beşiği Sivrihisar’ı en iyi şekilde tanıtmaya, hemşehrilerimizi birbirileriyle tanıştırmaya, kaynaştırmaya ve yakınlaştırmaya çalışmak, bunun yanında da “SİVRİHİSARLILIK Bilincini ve Lobisini” gelecek kuşaklara doğru ve akademik bilgilerle aktarmaya gayret etmektir. “SİVRİHİSAR AŞKINI” yürekten hisseden ve “SİVRİHİSAR” adı geçtiğinde kalbi titreyen tüm hemşehrilerime ulaşmayı amaç edindim. Bunun için sloganım “GÜZEL VE YAŞANIR SİVRİHİSAR İÇİN EL ELE” olmuştur.
Sivrihisar üzerine yaptığınız, gerçekleştirdiğiniz kitap, sergi, konferans çalışma ve etkinliklerden bahseder misiniz?
Sivrihisar üzerine 2014 yılında “Sivrihisar’ın Gülleri HAKIKLAR”, 2015 yılında “SİVRİHİSARCA”, “Şiirlerde Sivrihisar” ve “Sivrihisar Yöresel Kelimeler ve Deyimler Sözlüğü” olmak üzere yayınlanmış 4 eser kazandırdım.
16 Mayıs 2016 günü Eskişehir Kent Konseyi, “Değerleri ile Sivrihisar ve Necmi Günay” konulu etkinlik düzenledi. Etkinlikte Sivrihisar ilçesi tüm yönleri ile tanıtıldı. Moderatörlüğünü Fikret Akın’ın yaptığı gecede, şahsımın Sivrihisar ile ilgili yazdığım kitapların içeriğini anlatıldı. Ardından Sivrihisar türküleri söylendi, şiirleri okundu. Sivrihisar’ın yöresel kıyafet ve takı tanıtımlarına ise izleyiciler yoğun ilgi gösterdi. Gece sonunda kitaplarımı imzaladım.
Eskişehir Kent Konseyi tarafından, Taşbaşı Kültür Merkezi Kırmızı Salon’da “Değerleri ile Sivrihisar ve Necmi Günay” konulu etkinlik gerçekleştirildi. Açılış konuşmasını yapan Eskişehir Kent Konseyi Genel Sekreteri Ahmet Kapanoğlu, Kent Konseyi olarak ilçelerimizin tanıtımı ve gelişimine önem verdiklerini ifade ederek “Sivrihisar da kıymetli bir ilçemiz. Üyemiz Necmi Günay’ın Sivrihisar ile ilgili çok değerleri çalışmaları var. Bu gece hep birlikte ilçemizi yakından tanıyacağız.”dedi.
Kent Konseyi başkanı, Sivrihisar’ın tarihi ve kültürel öneminden bahsederek, ilçenin şehir kültürü ve mimari kültürün yanı sıra, birçok ilde olmayan özelliklere sahip olduğunu aktardı.
Bunun yanında 2015 yılı Ekim ayında Sivrihisar’da “1. Sivrihisar Sempozyumu”’ kapsamında, Tarihi Ermeni Kilisesinde ve 2015 yılı Aralık ayında Eskişehir’de Atilla ÖZER Karikatürlü Ev de açtığı ”Milli Mücadele’de Cumhuriyet’in Tanığı SİVRİHİSAR” isimli sergiyi açtım. İlçe Milli Eğitim Müdürü ile yaptığımız görüşmeler sonucu tüm okullar kapsayan ve ilçedeki tüm gençlerin okul müdürlükleri marifetiyle sergimin gezilmesi sonucu yaklaşık 4000 kişi sergimi ziyaret etmiş, Sivrihisar’ın milli mücadeledeki yeri ve önemi tüm katılımcılara tek tek ve toplu bir şekilde anlatılmıştır.
Osmangazi Üniversitesi Öğretim Üyeleriyle “Balıkdamı Belgeseli” konulu çalışmada Sivrihisar’ın önemli tarihi turistik yerleri ile balık ve kuş cenneti isimli belgesel çekiminde bulunarak konuşmacı olarak katıldım.
Tarihçi-gazeteci Orhan Koloğlu; “Yerel tarih, genel tarihten çok daha önemli. Çünkü yerel olmazsa genel diye bir tarihten kolay kolay söz edilemez veya eksik kalır. Tarih, yerel tarihle olur. Parçadan bütüne gitmek önemli. Bu yüzden yerel tarihten genel tarihe gidildiği zaman sağlıklı bir yorum ve değerlendirme yapılmış olur” demektedir.
Siz yerel tarih alanına nasıl bakıyorsunuz? Sivrihisar’ın yerel tarihindeki önemli konular nelerdir?
Yerel tarih üzerine; Eskişehir’de turizm konulu panelde Sivrihisar adına söz alarak Ermeni kilisesi ve tarihi Ulu Cami ile dinler arası bir diyaloğun geliştirilebileceği bir merkez olması, Yunus emre ve Nasrettin hoca ile maneviyatın önemini, Ana tanrıça Kybele ve Pessinus ile frig vadisi ve medeniyetinin önemini, Kurtuluş savasında Atatürk’e ev sahipliği yapıp Kurtuluş kararlarına şahitlik ederek Cumhuriyete tanıklık etmiş bir ilçenin çok önemli bir medeniyet kenti olduğu anlatılmıştır.
Sivrihisar halkbilim alanında da çok yoğun bir kültürel birikimi içinde bulundurmaktadır. Bu kültürel birikimin ana kaynakları nelerdir? Sivrihisar kültürünün kodlarından söz eder misiniz?
Sivrihisar halkbilim alanında da çok yoğun bir kültürel birikimi içinde bulundurmaktadır. Bu kültürel birikimin ana kaynakları ve Sivrihisar kültürünün kodları ise şu şekilde izah edilebilir; Sivrihisar Eskişehir, Ankara ve Afyon illerine eşit mesafededir. Dolayısıyla bu uzaklık kendi kültürünü oluşturmada önemli rol oynamıştır. Bunlardan en önemlileri kendi yöresel dili kullandığı sözcükleri ve deyimleridir. Bunu kitaplaştırdık.
Bir diğeri yöresel mutfağıdır, kendine has yemekleri börekleri ve tatlılarıyla kendine has özellikler geliştirmiştir. Bamya çorbası, arabaşı, kapama kelem ve pırasa dolması, tatlıları, baklavası, un helvası… gibi)
Bir diğeri kıyafetleridir.(sarka sevayi bindallı mahar uzun entari gibi)
Bir diğeri takılarıdır.(cebe, incili küpe ve kum inci gibi)
Bir diğeri kilimleridir. (beş bacalı, cicim gibi)
Tüm bu kültür farklılıkları çoğu illerde görülmemektedir. Bu kültürel kodlar sayesinde ilçede geçmiş dönemlerde de ticarette oldukça gelişmiş ve bu farklılıkları pazarlamakta hatırı sayılır bir gelişme göstermiştir.
Sivrihisar, kültürel ve tarihsel açıdan yöremizde çok önemli bir yapıya sahiptir. Okuyucularımız Sivrihisar’ı nasıl algılamak gerektiği konusunda neler söyleyebilirsiniz?
Sivrihisar, her yönüyle kendine yeten nadir ve nadide bir yerleşim birimidir. Tarih adına (Eti Roma,Frig, Bizans Selçuklu Osmanlı ve Cumhuriyet) dönemleri ve önemli eserleriyle, kültür adına (dil, yemek, kıyafet, takı, kilim) turizm adına (eski evler ve konaklarıyla) bunun yanında Sivrihisar’ın Milli Mücadele’de Atatürk’e ev sahipliği yapmasıyla, halkın birikimleriyle orduya uçak alımına, balık damı, kuş ve balık cennetine, safkan ırk Akbaş çoban köpeklerine, Ana Kraliçe Kybele’nin mabet, tiyatro ve sunağına, Frigya vadisine. Hoca Nasrettin’e, Yunus Emre’ye, Fatih Sultan Mehmet’e kadılık yapan Hızırbey’e, onun komutanı Sinan Paşa’ya ve Kırklara mekanlık yapmış çok nadide bir ilçedir. Sivrihisar’da ne ne ararsanız vardır.
Bütün bu çalışmaları yaparken destek ve katkı sağlayan kişi ve kurumlar oluyor mu?
Bütün bu çalışmaları yaparken destek ve katkı sağlayan kişi ve kurumlar elbette oluyor. Yoksa “bilgi” kişide kalırsa bilgi olmuyor. Gazete, kitap, dergi ve internet kanalıyla sosyal medyada yer bulup paylaşıldıkça bilgi daha değer kazanıyor.
İlk kitabım olan “Hayırlı İşler” isimli eserime Sayın Fatih UĞURAL Bey, sponsor olmuştur.
İkinci kitabım olan ve 2014 yılında çıkan “Sivrihisar’ın Gülleri HAKIKLAR” isimli eserime Tepebaşı Belediye Başkanımız Sayın Ahmet ATAÇ Bey destekleyici olmuş, belediye marifetiyle basılmıştır.
2015 yılında çıkan;
-“SİVRİHİSARCA”,
-“Şiirlerde Sivrihisar”
-“Sivrihisar Yöresel Kelimeler ve Deyimler Sözlüğü” İsimli eserlerime de Sivrihisar Belediye Başkanımız Sayın Hamit YÜZÜGÜLLÜ Bey destek olmuş ve belediye marifetiyle bastırılmıştır.Dolayısıyla kitaplarımın hiç birine maddi bir değer biçilmemiş, hiçbir kuruş kazanılmamıştır. Kitaplarımla ilgili olarak Sivrihisar, Eskişehir, Ankara, İstanbul, ve Bozüyük’te imza günleri düzenlenerek daha çok okura ulaşması sağlanmıştır.
Sivrihisar konusunda ilerleyen zamanlarda neler yapmayı düşünüyorsunuz? Yeni projeleriniz nedir?
Sivrihisar konusunda ilerleyen zamanlarda daha çok yazılı eser kazandırmak ve tarihin tozlu raflarından bilgileri indirip üzerindeki tozları silerek daha çok okura ulaşmak ve tarihin dehlizlerinden güzel bilgileri eserlerle ortaya koymaktır.
Yeni projelerim ise;Cumhuriyet dönemine kadar olan sürede siyah beyaz fotoğraflar ve o fotoğrafların anlatılmasıyla bir “Geçmişten Günümüze Sivrihisar”’ isimli sergi açmak ve değişik yerlerde sergilemek istiyorum. Şu an itibarıyla 42 adet görsel topladım. 50 adet görsel olduğunda ikinci sergimi açmak istiyorum. Buradan saygıdeğer okurlardan ricam elinde eski tarihli Sivrihisar’a ait siyah beyaz fotoğrafı olanların bunu tarafıma ulaştırarak sergideki emeğini gözetmek şartıyla değerlendirmek istiyorum.
Bunun dışında çalıştığım ve altta liste halinde sunduğum çalışmalarım sonuçlandı. Bu eserlerde basılarak okurla kısa zamanda buluşturulacaktır.
HAZIR OLAN ÇALIŞMALARIM;
Sivrihisar Mutfağı, Sivrihisar Yöresel Kıyafet ve Takıları, Sivrihisar Kilimleri ve Özellikleri, Sivrihisar’da Kaybolmaya Yüz Tutmuş Meslekler, Milli Mücadele’de Sivrihisar, Sivrihisar Şehitleri, Sivrihisar Şiirleri 2, Sivrihisar’da Spor ve Tarihsel Gelişimi, Cumhuriyetin Tanığı Sivrihisar Zaimoğlu Konağı, Milli mücadeleye Sivrihisar’ın Katkıları, Sivrihisar Mahalleleri Camileri Çeşmeleri.
***
AHMET URFALI (DOLUNAY) YAZILARI
İSTİKBAL GAZETESİ
Yorum Yaz