“Gözden ırak olan gönülden de ırak olur.” atasözü, bir kişi veya şeyin gözden uzak olduğunda, zamanla duygusal bağların da zayıflayabileceğini belirtir. İnsanlar genellikle gördükleri ve etkileşimde bulundukları şeylere ve kişilere daha fazla duygusal bağ kurarlar. Ancak, bu bağlar, göz teması veya yakınlık olmadığında zayıflama eğilimindedir. Dolayısıyla, bu atasözü, fiziksel mesafenin duygusal mesafeye de etki edebileceğini ve uzaklık duygusal bağların azalmasına neden olabileceğini vurgular. Örneğin, uzun bir süre ayrı kalan iki dostun arasındaki bağın zamanla zayıflaması, bu atasözünün anlamını yansıtır. Bu nedenle, insanlar arasındaki ilişkilerin sürdürülmesi için zaman zaman fiziksel yakınlığın önemi vurgulanır. Ayrıca, bu atasözü, sadece fiziksel mesafe değil, aynı zamanda duygusal mesafenin de ilişkileri etkileyebileceğini ve düzenli iletişim ve etkileşimin önemini vurgular.
“Gözden ırak olan gönülden de ırak olur.” atasözünün yukarıda açıklandığı gibi uzaklık sadece fiziksel ve maddi manada değil manevi ve duygusal manada da anlaşılmaktadır. Biz çevremizden ve kendimizden ne kadar maddi ve manevi olarak uzaklaşırsak insanlardan ve kendi iç dünyamızdan o kadar uzaklaşırız. Gönülden de yani insanların ve kendimizin his ve sevgi dünyalarından uzaklaşırız.
Uzak ya da yakın olmak gönülde sevginin yaşaması veya belirleyicisi değildir. Maddi anlamda uzak olabiliriz. Sevdiğimizi göremeyebiliriz. Onlara belki ulaşmamız mümkün değildir ama her an kalbimizde, gönlümüzde yaşatırsak, gönlümüzün bir kenarına koyarsak sevdiklerimizi O daima gönlümüzde sevgimiz sever. Nasıl ki tarihlerde yaşamış, bize örnek olmuş, bize rehber olmuş, yol göstermiş büyük şahısları gönlümüzde yaşatarak onları görmediğimiz halde her yüreğimizde bir yere konduruyoruz.
Eğer, bir insan uzakta da yakınımızda da olsa ihmal etmezsek daima gönüllerimizde yaşatırsak ne kadar gözden ırak olsa da gönülden uzak olmaz. Çünkü, yüreğinde yer açıp oraya oturttuğun her kimse, seninle birlikte gider her yere. Sevdiklerimizin muhabbetini ya da arkadaşlarımızla ilişkilerimizi devam ettirebilmek için sadece yanımızda olması, onları görmemiz, onları hissetmemiz gerekmez. Görmek sadece bir duyu organımızdır. Duyular bazen yanıltır. Duyular bazen duygularla hareket eder. Duygu bazen iyi ile kötüyü ayırt edemez durumlarda olabilir. Bu sebeple bazı duygu kaynaklı hislerimiz ve düşüncelerimiz bizi hatalara sürükleyebilir. Ama gönülden bağlanıp gönül de görürsek işte o zaman yanıltmaz. Bu gerçek sevgidir, muhabbettir. Gönül gözü ile gördüğümüz zaman içimizdeki sevgi hiçbir zaman bitmez
Uzaklık ve yakınlığı maddi ve manevi olarak açıklamıştık. Bu hususun yanında hem maddi hem de manevi anlamda uzak olduğu kadar yakın olan var. Şimdi bu da kim? Nasıl oluyor hem uzak hem yakın? İki zıt bir arada nasıl olur? Diyebilirsiniz. Bu ikisinin maddi ve manevi bakımından bir arada olması, bize çok hem de çok yakın içimizde, o kadar yakın. Fakat biz o kadar O’ndan uzağız. O’ndan o kadar uzak olmamıza rağmen içimizde, gönlümüzde O’nu hissedebilirsek biz de ona o kadar yakın oluruz. Biz ondan ne kadar uzaklaşırsak bizim içimizde olmasına rağmen O da bizden uzaklaşır. Bu nedir veya kimdir diye soracaksınız? Tabii bu Yüce yaratıcımız, her an bizi görüp gözeten, “İnsanı biz yarattık ve elbette içinden geçenleri biliriz; sağında solunda oturmuş iki alıcı (yaptıklarını) alıp kaydederken biz ona şah damarından daha yakınız. O hiçbir söz söylemez ki yanında çok dikkatli bir gözetleyici olmasın!” ayetlerinde olduğu gibi bize bizden daha yakın olan Allah’tır.
Evet, Allah’ı göremiyoruz. Bizim gözümüzden fersah fersah uzak ama ayetleri, delilleri ve mucizeleriyle her an gözümüzün önünde. Bir yaprağın aşırı sıcakta yemyeşil kalması, güneşin her gün doğması, tabiatta kusursuz bir dengenin olması vs. binlerce hatta milyonlarca Allah’ın delillerini sayabiliriz. Kendimize, yaşadığımız olaylara ve dünyaya o gözle baktığımız zaman Allah’ın büyüklüğünü, sonsuz kudretini görüp kalbimizde, gönlümüzde hissederiz.
Evet, şimdi söyleyin, gözden ırak olan gönülden de ırak mı olur yoksa gönlümüze yakın mı olur?
Mesut AKDAĞ
Yorum Yaz